مروری بر معماری هایتک
دوره هایتک
واژه هایتک برگرفته از کتاب دو روزنامهنگار معماری به نامهای جان کرون و سوزان اسلزین با نام: home the for book source and style industrial The: Tech-High است که انتشارات Potter. N Clarkson شهر نیویورک در نوامبر سال ۱۹۷۸ منتشر کرد. اگرچه این بحث با تاریخ عجین شده و از آغاز معماری و ساختوساز همواره تکنولوژی و روش ساخت دغدغه اغلب معماران بوده
است؛ اما به دورهای که این مقوله به نوعی در نمای ساختمان آشکارتر بیان شد هایتک میگویند.
سرآغاز
برخی از کارشناسان معتقدند معماری هایتک مقارن با ساخت سازه اکسپوز قصر بلورین )کریستال پاالس( آغاز شده است. این بنا به مناسبت اولین نمایشگاه بینالمللی در شهر لندن و در سال 1851 میالدی ساخته شد. ساختمان عظیم قصر بلورین را گلخانهسازی با نام »جوزف پاکستون« مدرن یعنی آهن و شیشه بود که طراحی کرده. این ساختمان اولین اثر معماری با مصالح کامال اجزاء آن بهصورت پیشساخته در کارخانه تولید و در محل نصب شدند. البته پوشش سقف بنا بهصورت سنتی و با قوس و نیمدایره اجرا شده بود. برج ایفل نیز بهعنوان نمادی از معماری هایتک مطرح است. اما بهطورکلی از حدود دهه 60 به بعد جریانی وارد معماری شد که آن را معماری هایتک یا معماری با تکنولوژی پیشرفته نام نهادند.
تولد سبکی نو
پس از طی این مراحل در سال 1970 معماری هایتک بهصورت سیمای تازهای از مدرنیسم ظاهر شد و عناصر پیشرفته تکنولوژی و صنعت را با هم ترکیب کرد. گفتنی است این دوره بهمثابه پلی میان مدرنیسم و پست مدرنیسم عمل میکند. به هرحال در جایی که دورهای تمام و دوره دیگری آغاز میشود محدوده مبهمی در میان این دو دوره باقی میماند. در سال ۱۹۸۰ تمیز دادن معماری هایتک و معماری پست مدرن دشوار بود؛ بهطوریکه شمار زیادی از مطالب و ایدههای آن در معماری پست مدرن غرق شده بود.
زیبایی صنعتی
برنامههای توسعه شهری »لوکوربوزیه« به ساخت شهرهایی یکنواخت انجامیده بود. از سوی دیگر به دنبال ساخت
ساختمانهای اقتصادی و کمهزینه، کیفیت بناها تا حد زیادی افت کرد و این موضوع بر زیبایی آن نیز تأثیر گذاشت.
معماری هایتک با استفاده از تکنولوژیهای مدرن، زیبایی جدیدی را در برابر معماری مدرن استاندارد ایجاد کرد و
این زیبایی با ساختار صنعتی همراه بود. در این نوع معماری جنبههای تکنیکی کار بر زیبایی ساختمان اثر میگذارد و
این موضوع طراحی داخلی را نیز متحول میکند. بهطوریکه در برخی موارد از وسایل صنعتی برای اسباب و لوازم خانه استفاده میشود. بهطورکلی معماری با تکنولوژی برتر در پی آن است که به هر چیزی، زیبایی صنعتی ببخشد.
کاتالیست
یکی دیگر از اهداف معماری با فناوری برتر این است که افکار و عقاید نوینی را درباره قدرت تکنولوژی برای توسعه و پیشرفت جهان بیان کند. به این معنا که یک ساختمان باید کاتالیست )تشکیلدهنده( باشد و نباید در آن از سرویسهای تکنیکی یکدست و هماهنگ استفاده شود.